Πάλμερστον, Χένρι Τζον Τεμπλ, υποκόμης του-

(Henry John Temple, viscount of Palmerston, Mπρόουντλαντς 1784 – Mπρόκετ Xολ 1865). Άγγλος πολιτικός. Μαζί με τον Ρόμπερτ Πιλ, τον Μπέντζαμιν Ντισραέλι και τον Ουίλιαμ Γλάδστον, ήταν ένας από τους μεγάλους πολιτικούς που κυριάρχησαν στην αγγλική και στην παγκόσμια πολιτική σκηνή κατά τη χρυσή εποχή της βασιλείας της Βικτωρίας, όταν η μεγάλη εσωτερική ευημερία της Αγγλίας συνδυάστηκε με την εμπορική και βιομηχανική εξάπλωσή της, συντελώντας ώστε η Μεγάλη Βρετανία να γίνει η μεγαλύτερη και πλουσιότερη αυτοκρατορία του κόσμου. Από αριστοκρατική και πλούσια οικογένεια, καλλιεργημένος, αρκετά καλός ρήτορας, μπήκε στην πολιτική ζωή ως οπαδός των Τόρηδων το 1807. Λόρδος του Ναυαρχείου στην κυβέρνηση Πόρτλαντ, ανέλαβε το 1809 το υπουργείο Στρατιωτικών, το οποίο κράτησε μέχρι το 1828. Δύο χρόνια αργότερα ο λόρδος Γκρέι του πρόσφερε το υπουργείο Εξωτερικών· ήταν η θέση που του ταίριαζε περισσότερο και του επέτρεπε να εκδηλώσει σε όλη τους την έκταση τις διπλωματικές ικανότητες και τον μαχητικό και τολμηρό χαρακτήρα του· Ο μόνος πολιτικός της Αγγλίας, τον χαρακτήρισε ο Ταλεϊράνδος· στην πραγματικότητα ο Π. όχι μόνο είχε τον σεβασμό και τον φόβο των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, αλλά κατόρθωσε να κερδίσει τον σεβασμό και την εκτίμηση της κοινής γνώμης της χώρας του, γιατί ήξερε να αγγίζει με τον χαρακτηριστικότερο τρόπο δύο αρκετά ευαίσθητες χορδές της: την περιφρόνηση προς τη στενοκέφαλη απολυταρχία μερικών ευρωπαϊκών κρατών (Ρωσία, Αυστρία, Βασίλειο των δύο Σικελιών, Παπικό κράτος) και την υπεράσπιση ενός υποθετικού υπέρτατου αγγλικού δικαιώματος που τον έκανε να χρησιμοποιεί αδίστακτα τον αγγλικό στόλο για να προστατεύσει –εναντίον οποιουδήποτε– τα συμφέροντα κάθε Άγγλου υπηκόου. Η τάση αυτή του Π. έγινε αισθητή και στην Ελλάδα: όχι μόνο επέδειξε εχθρική στάση προς τον Όθωνα (επειδή δεν ήταν υπάκουο όργανο της αγγλικής πολιτικής) και επενέβαινε απροκάλυπτα στην ελληνική εσωτερική πολιτική με τον τότε πρεσβευτή του στην Αθήνα Λάιονς, αλλά και επέβαλε αποκλεισμό της Ελλάδας για την ικανοποίηση των ολοφάνερα ληστρικών αξιώσεων του Εβραιοπορτογάλου Πατσίφικο, ο οποίος έτυχε να έχει αγγλική υπηκοότητα (1850). Πρωθυπουργός από το 1855 μέχρι το 1858 και από το 1859 μέχρι το 1865, ο γέρο - Παμ είχε την τύχη να κυβερνήσει σε μία περίοδο κατά την οποία κανένα σοβαρό πρόβλημα εσωτερικής πολιτικής δεν απασχολούσε τη χώρα του: αυτό του επέτρεψε να αφιερώσει όλη του τη φροντίδα (όχι χωρίς προστριβές με το Στέμμα και το Κοινοβούλιο) στην εξασφάλιση της ευρωπαϊκής ισορροπίας. Ο πόλεμος της Κριμαίας (1854-56) του επέτρεψε να επιτύχει την ταπείνωση της Ρωσίας και την απομόνωση της Αυστρίας και του έδωσε την ευκαιρία να επέμβει στην Ελλάδα, αυτή τη φορά όχι μόνο με αποκλεισμό αλλά και με την κατάληψη του Πειραιά. Η εναντίον της Ελλάδας πολιτική του Π. απέβλεπε στο να εμποδίσει την επέκταση της ρωσικής επιρροής στη Βαλκανική, ενώ η φιλοϊταλική πολιτική του εμπνεόταν από την πρόθεσή του να εξασθενήσει ταυτόχρονα τη Γαλλία και την Αυστρία με τη δημιουργία ενός νέου μεγάλου κράτους στην Ευρώπη. Αλλά η έντονα αντιγαλλική πολιτική του και η απερισκεψία του να εξωθήσει προκλητικότατα τη Δανία σε σύγκρουση με την Πρωσία για το ζήτημα του Σλέσβιχ - Χόλσταϊν φανέρωσαν, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, τις αδυναμίες και τα λάθη της πολιτικής του, μιας πολιτικής υπερβολικά αδιάλλακτης και προσωπικής. Ο θάνατός του συνέπεσε με την εμφάνιση στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή μιας νέας δύναμης, της Γερμανίας του Βίσμαρκ, και σημείωσε το τέλος μιας εποχής. Το άγαλμα του Χένρυ Τζων Τεμπλ Πάλμερστον στο Λονδίνο, ενός από τους μεγαλύτερους πολιτικούς της Αγγλίας της βικτωριανής εποχής.